De belangrijkste wettelijke voorschriften waaraan een fabrikant van lokaasvoeders moet voldoen, zijn terug te vinden op de pagina toelatingsvoorwaarden in de vorm van fiches.

Fabrikanten van lokaasvoeders die producten van dierlijke oorsprong gebruiken, kunnen fiche 8.4 volgen.

De operatoren die geen producten van dierlijke oorsprong gebruiken in de productie van lokaasvoeders alsook de operatoren die lokaasvoeders verkopen moeten voldoen aan de vereisten in fiche 8.3. Hoewel fiche 8.3 niet bedoeld is voor detailhandelaren, zijn de basisprincipes ook voor hen van toepassing voor zover ze relevant zijn.

A. Voedermiddelen

Voedermiddelen zijn producten van plantaardige of dierlijke oorsprong waarvan het hoofddoel is te voldoen aan de voedingsbehoeften van dieren. Een toevoegingsmiddel (zie verder) kan geen voedermiddel zijn.

Voedermiddelen mogen in diervoeders gebruikt worden indien ze opgenomen zijn in de Catalogus van voedermiddelen (VO (UE) 2013/68 (de geconsolideerde wetgeving raadplegen)) of in het Feed Materials Register (https://feedmaterialsregister.eu/). Indien dit niet het geval is, moet het voedermiddel eerst aangemeld worden in het Feed Materials Register.

B. Toevoegingsmiddelen

Toevoegingsmiddelen zijn stoffen, micro-organismen of preparaten die opzettelijk aan een diervoeder worden toegevoegd voor een welbepaalde functie. Voorbeelden zijn kleurstoffen, smaakstoffen, vitamines, etc. Deze toevoegingsmiddelen moeten specifiek toegelaten zijn voor gebruik in diervoeders. Alle toegelaten toevoegingsmiddelen zijn opgenomen in een lijst (zie verder). Is een toevoegingsmiddel niet opgenomen in deze lijst, dan is het niet toegelaten voor gebruik in diervoeders.

Vaak is deze toelating beperkt tot een aantal diersoorten. Een toevoegingsmiddel kan dus bv. toegelaten zijn in voeders voor katten en honden, maar niet in voeders voor vissen (of andersom).

Voor een aantal toevoegingsmiddelen werd een maximumgehalte vastgelegd in de toelating. Dit maximumgehalte mag niet overschreden worden in volledige diervoeders. In aanvullende diervoeders mag van het toevoegingsmiddel niet meer dan 100 keer het maximumgehalte aanwezig zijn.

Meer info over toevoegingsmiddelen in diervoeders kan u terugvinden op de website van de FOD Volksgezondheid: https://www.health.belgium.be/nl/dieren-en-planten/dieren/dierenvoeding/toevoegingsmiddelen

• Op deze website kan u de officiële lijst (‘Communautair Repertorium’) met alle toegelaten toevoegingsmiddelen voor de diervoeding terugvinden.
• Een eenvoudigere lijst met de toegelaten toevoegingsmiddelen voor de diervoeding kan teruggevonden worden onder de ‘geconsolideerde lijst van de toegelaten additieven’. Deze officieuze lijst bevat een samenvatting van de toelatingen en wordt regelmatig geüpdatet door de FOD Volksgezondheid. Opgelet: deze lijst bevat niet alle categorieën van toevoegingsmiddelen (voor meer info: zie inleiding bij de lijst).

Indien een toevoegingsmiddel dus geen toelating heeft voor het gebruik in diervoeding voor een bepaalde diersoort binnen een bepaalde categorie van toevoegingsmiddelen, dan mag het toevoegingsmiddel hiervoor niet gebruikt worden.

Aandachtspunt: toevoegingsmiddelen die toegelaten zijn in levensmiddelen zijn niet altijd ook toegelaten voor gebruik in diervoeders. Raadpleeg bij twijfel de lijst met toelatingen voor toevoegingsmiddelen in diervoeders.

C. Producten van dierlijke oorsprong

Producten van dierlijke oorsprong of dierlijke bijproducten kunnen in sommige gevallen ook gebruikt worden in diervoeders. Echter, niet alle dierlijke bijproducten zijn toegelaten of mogen niet in voeder voor alle diersoorten gebruikt worden (zie: Samenvatting van de toegelaten en niet toegelaten dierlijke producten in diervoeders). Enkel dierlijke bijproducten die het statuut categorie 3 hebben, mogen gebruikt worden in diervoeder. Andere producten, bv. categorie 2 meststoffen, mogen niet in diervoeders en dus ook niet in lokaasvoeders verwerkt worden.

Voorbeelden van producten van dierlijke oorsprong die toegelaten zijn in lokaasvoeders:

Ei-, melk- en biestproducten

• Gelatine van niet-herkauwers
• Vismeel (zalmmeel, forellenmeel, garnalenmeel, etc.)
• Di- en tricalciumfosfaat (beenderfosfaat)
• Gehydrolyseerde eiwitten van niet-herkauwers
• Gehydrolyseerde eiwitten van huiden van herkauwers
• Bloedproducten van niet herkauwers
• Verwerkte dierlijke eiwitten van niet herkauwers: kippenmeel, kanenmeel
• Vleesbeendermeel van niet herkauwers
• Bloedmeel van niet-herkauwers
• Insectenmeel

Voorbeelden van producten van dierlijke oorsprong die niet toegelaten zijn in lokaasvoeders:

• Mest, bv. duivenmest
• Verwerkte dierlijke eiwitten van herkauwers
• Etc.

Ook het gebruik van insecten in diervoeders is onderhevig aan een aantal regels. Voor meer informatie, zie de pagina: http://www.favv-afsca.fgov.be/dierlijkeproductie/dierenvoeding/insekten/default.asp

Meer info hierover kan u terugvinden op de websites van het FAVV en van de FOD Volksgezondheid:

• Website FAVV: http://www.favv-afsca.fgov.be/dierlijkeproductie/dierenvoeding/productendierlijkeoorsprong/
• Website FOD: https://www.health.belgium.be/nl/dieren-en-planten/dieren/dierenvoeding/producten-dierlijke-oorsprong

D. Verboden ingrediënten

Een aantal producten zijn verboden om als diervoeder in de handel te brengen of om in diervoeder te gebruiken, bv. duivenmest, huishoudelijk afval, verpakkingsmateriaal, etc. Een lijst is terug te vinden in Verordening (EG) Nr. 767/2009, Bijlage III. (de geconsolideerde wetgeving raadplegen)

De etikettering van lokaasvoeders moet voldoen aan de etiketteringsvoorschriften voor mengvoeders en met name voor volledige of aanvullende diervoeders voor voedselproducerende dieren. Een aanvullend diervoeder is een mengvoeder met een hoog gehalte aan bepaalde stoffen, maar dat vanwege de samenstelling ervan alleen een dagrantsoen oplevert als het wordt gecombineerd met andere diervoeders. Volledige diervoeders zijn door hun samenstelling toereikend als dagrantsoen.

De verplichte etiketteringsvermeldingen, te vermelden in de taal van het taalgebied, zijn :

• Soort voeder: Bv. “volledig diervoeder” of “aanvullend diervoeder” of “voedermiddel” (voor bv. levend aas, maden, etc.)
• De diersoorten of categorieën dieren waarvoor het voeder bestemd is: bv. “aquacultuurdieren” of “vissen”
• De naam of handelsnaam en het volledige adres van de verantwoordelijk voor de etikettering
• Indien beschikbaar, het erkenningsnummer van de verantwoordelijke voor de etikettering toegekend volgens Verordening 183/2005 (FEED hygiëne) of Verordening 1069/2009 (dierlijke bijproducten)
• De naam of handelsnaam en het adres van de producent of het erkenningsnummer/identificatienummer van de producent, indien de producent niet de voor de etikettering verantwoordelijke persoon is
• Het lotnummer
• De netto hoeveelheid uitgedrukt in massa- of volume-eenheden
• De minimale houdbaarheidsdatum met de vermelding ‘te gebruiken tot …’ of ‘ten minste houdbaar tot …’
• De gebruiksaanwijzing
• De lijst van de voedermiddelen waaruit het diervoeder bestaat, in dalende volgorde van gewicht, onder de rubriek ‘samenstelling’
• Indien de aanwezigheid van een ingrediënt benadrukt wordt door een woord (bv. in de naam van het product) of afbeelding, moet de naam en het gewichtspercentage van dit ingrediënt worden vermeld onder de rubriek ‘samenstelling’
• Analytische bestanddelen voor volledige of aanvullende diervoeders:
  • Ruw eiwit
  • Ruwe celstof
• Ruw vet
• Ruwe as
• Calcium (≥ 5 % indien aanvullend diervoeder)
• Natrium
• Fosfor (≥ 2 % indien aanvullend diervoeder)
• Lijst van gebruikte toevoegingsmiddelen onder de rubriek “toevoegingsmiddelen” , met hun specifieke benaming, identificatienummer, toegevoegde hoeveelheid en de naam van de desbetreffende functionele groep

Ook producten die herverpakt worden, moeten voorzien worden van een etiket met de hierboven verplichte etiketteringsvermeldingen.

Mengvoeders (waaronder aanvullende diervoeders) en voedermiddelen mogen slechts verkocht worden in verzegelde verpakkingen die onherstelbaar worden beschadigd bij het openen.

Indien de producten worden aangeboden voor verkoop via het internet, moeten de hierboven verplichte etiketteringsvermeldingen (met uitzondering van de naam, handelsnaam en adres van de verantwoordelijke voor de etikettering, het lotnummer, de netto hoeveelheid en de houdbaarheidsdatum) vermeld worden op de website.

Meer info over de etikettering van diervoeders kan u terugvinden op de website van de FOD Volksgezondheid: https://www.health.belgium.be/nl/dieren-en-planten/dieren/dierenvoeding/handel-diervoeders/etikettering-van-voedermiddelen-en

Onder punt 11 op deze pagina wordt een voorbeeldetiket gegeven dat als leidraad kan dienen.

De firma die als verantwoordelijke op het etiket of de verpakking vermeld wordt, is ervoor verantwoordelijk dat alle nodige en correcte gegevens vermeld worden op het etiket.

Andere bedrijven en handelaren die het product op de markt brengen, zijn op hun beurt verantwoordelijk voor het op de markt brengen van correct geëtiketteerde producten.

Ook producten die door buitenlandse operatoren geproduceerd werden en in België verkocht worden, moeten voldoen aan bovenstaande regels. Het is aan de Belgische handelaar om na te gaan of het product hieraan voldoet.

Bij vragen over dit onderwerp kan u altijd terecht bij uw Lokale Controle-eenheid.